Το εξωκκλήσι λειτουργείται κάθε Λαμπροτρίτη, οπότε και μεταφέρεται σ’ αυτό η εικόνα της Παναγίας Κακαβιώτισσας, την οποία διατηρεί μια οικογένεια στον Κοντιά. Σύμφωνα με την παράδοση, η εικόνα δόθηκε από τον τελευταίο μοναχό του μετοχίου σε κάποιον ξωμάχο, απόγονοι του οποίου είναι η συγκεκριμένη οικογένεια.
Με κατάνυξη τελέστηκε την Τρίτη 7 Μαΐου 2024, η καθιερωμένη Θεία Λειτουργία στην Παναγία την Κακαβιώτισσα της Λήμνου.
Πολλοί ήταν οι προσκυνητές που και φέτος ανέβηκαν στην κορυφή του βουνού Κάκαβος για να τιμήσουν την Παναγία.
Το γραφικό ξωκλήσι προσελκύει κάθε χρονιά το ενδιαφέρον για την αρχιτεκτονική του καθώς δεν έχει στέγη και βρίσκεται μέσα σε μια μεγάλη κοιλότητα, σαν σπηλιά, την οποία σχηματίζουν τα βράχια στην κορυφή του βουνού.
Είναι αφιερωμένο στην Παναγία και από το βουνό Κάκαβος ονομάστηκε «Παναγία η Κακαβιώτισσα». Ανήκει στην ενορία του χωριού Θάνος και βρίσκεται μεταξύ του Θάνους και της παραλίας του Ζεματά.
Σύμφωνα με την παράδοση, τον τόπο αυτό επέλεξαν Μοναχοί οι οποίοι ανήκαν στη Μονή της Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους, ήρθαν από τον Άγιο Ευστράτιο για να προστατευθούν από τις επιθέσεις των Τούρκων. Εδώ έκτισαν το εντυπωσιακό αυτό εκκλησάκι, εκτιμάται το 1300.
Με το πέρασμα των χρόνων οι Μοναχοί έφυγαν από τη ζωή και ο τελευταίος αποφάσισε να πάει στο Άγιο Όρος. Πριν αναχωρήσει βρήκε έναν Λημνιό βοσκό, από την οικογένεια Μουμτζή ο οποίος είχε μάντρα κοντά στο εκκλησάκι, και του εμπιστεύθηκε την εικόνα της Παναγίας, άφησε δε εντολή να λειτουργεί το εκκλησάκι στην εορτή της Υπεραγίας Θεοτόκου (15 Αυγούστου) και κάθε τρίτη ημέρα της Λαμπρής (Λαμπροτρίτη του Πάσχα). Κατόπιν, σύμφωνα με την παράδοση, έριξε το ράσο του επάνω στη θάλασσα, το οποίο έγινε βάρκα, και έφυγε στο Άγιο Όρος. Την εικόνα σήμερα έχουν οι απόγονοι της οικογενείας και την μεταφέρουν στο εκκλησάκι τις ημέρες των εορτών.
Σήμερα, πολλοί περιηγητές και προσκυνητές επισκέπτονται την περιοχή. Η πρόσβαση στο εκκλησάκι γίνεται αρχικά με αυτοκίνητο και κατόπιν πεζοπορία σε μονοπάτι.
ΠΗΓΗ limnosfm100.gr
